Author: NUOL research

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ຜົນຂອງລະດັບຕົ້ນມັນຕົ້ນໃນສູດອາຫານປະສົມຄົບສ່ວນ ຕໍ່ການຍ່ອຍໄດ້ໃນຫ້ອງທົດລອງ ຂອງງົວພື້ນເມືອງລາວ

ອໍາແກ້ວ ລໍສອນພັນ1, ອາຄົມ ດວງຄຳຫຼ້າ1, ອໍລະຍາ ວົງພະຈັນ1, ຕູນີ່ ຄຳສຸກຖາວົງ1, ດາວວີ ກອງມະນີລາ1, Pattaya Napasirth2*, ວຽງສະກຸນ ນາປະເສີດ1* 1ຄະນະກະເສດສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ, 2ຄະນະເຕັກໂນຊີ, ມະຫາວິທະຍາໄລຣາຊະພັດອຸດອນທານີ, ປະເທດໄທ. *ຄະນະຮັບຜິດຊອບການຄົ້ນຄວ້າ: v.napasirth@nuol.edu.la, pattaya_napasirth@hotmail.com

ບົດຄັດຫຍໍ້

ຈຸດປະສົງຂອງການທົດລອງຄັ້ງເພື່ອສຶກສາລະດັບຂອງການນຳໃຊ້ຕົ້ນມັນຕົ້ນໝັກໃນສູດອາຫານຄົບສ່ວນ ຕໍ່ປະລິມານການຜະລິດແກສແລະການຍ່ອຍໄດ້ຂອງວັດຖຸແຫ້ງ ແລະ ອິນຊີວັດຖຸ ໃນຫ້ອງທົດລອງການທົດລອງ. ການທົດລອງປະກອບດ້ວຍ 5 ສິ່ງທົດລອງໄດ້ແກ່ T1:ຕົ້ນມັນຕົ້ນໝັກ 10%, T2:ຕົ້ນມັນຕົ້ນໝັກ 20%, T3:ຕົ້ນມັນຕົ້ນໝັກ 30%, T4:ຕົ້ນມັນຕົ້ນໝັກ 40% ໂດຍວາງແຜນການທົດລອງແບບສຸ່ມສົມບູນ. ຈາກຜົນການທົດລອງພົບວ່າ ປະລິມານແກສສະສົຂອງຊົ່ວໂມງທີ 96 ສູງສຸດແມ່ນ T3 (74.10 ml) ຮອງລົງມາແມ່ນ T1 (73.28 ml), T2 (66.38 ml), T4 (64.73 ml) ແລະ T5 (59.38 ml) ຕາມລຳດັບ (P<0.05). ຜົນຂອງການຍ່ອຍໄດ້ຂອງວັດຖຸແຫ້ງ IVDMD ໃນຊົ່ວໂມງທີ 24 ແລະ 48 ແມ່ນບໍ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງທາງດ້ານສະຖິຕິ (P>0.05) ແຕ່ຊົ່ວໂມງທີ 96 ເຫັນວ່າ T3 ຍ່ອຍໄດ້ສູງສຸດ (70.31 %) ຮອງລົງມາແມ່ນ T1 (66.67 %), T2 (64.59 %), T4 (63.76 %) ແລະ T5 (59.57 %) ຕາມລຳດັບ (P<0.05) ໃນລັກສະນະດຽວກັນ ການຍ່ອຍໄດ້ຂອງອິນຊີວັດຖຸນະຊົ່ວໂມງທີ່ 96 ເຫັນວ່າ T3 ຍ່ອຍໄດ້ສູງສຸດ (68.47 %) ຮອງລົງມາແມ່ນ T1 (64.70 %), T2 (62.33 %), T5 (60.54 %) ແລະ T4 (60.52 %) ຕາມລຳດັບ (P<0.05) ຈາກຜົນການທົດລອງສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ການເສີມຕົ້ນມັນຕົ້ນສາມາດເສີມໄດ້ໃນສູດອາຫານ ແລະສາມາດເສີມໃນອັດຕາແຕ່ 10 ຫາ 30 % ໃນສູດອາຫານປະສົມຄົບສ່ວນຂອງງົວພື້ນເມືອງ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

Study on Growth and Yield of Sweet Potato Beni Haruka Variety by Using Different of Compose Fertilizer

Ms. Charouvanh Bouathong1*, Mr. Lathsavong Fongthien and Mr Boudsady Chamsack

Abstract

The study on Growth and Yield of Japanese Sweet Potato Beni Haruka Variety  by Using Different of Compose Fertilizer rates, The Objectives of this study was to study on Growth of Growth of Japanese Sweet Potato and Yield of Japanese Sweet Potato. The study was conducted in Department of Plant Science’s Farm  Faculty of Agriculture National University of Laos by 5 Months, The Study started in 05 December 2018 to 16 May 2019. The result of this study shown that the growing in The number Peak of Sweet Potato when the age of 150 days was shown that the higher than other is T4 by using compose fertilizer rate is 6kg/m2 , The number of peak by average is 44.33, T2 the number of peak by average is 40.56, T3 the number of peak by average is 37.89 and The lower of the number of peak is T1 control  the number of peak by average is 34.00 by sinificant in statistic (p<0.05). Growing in the number of Leaves that higher than other is T4 the number of leave by average is 183.33, T2 The number of leave by average is 182.78, T3 The number of leave by average is 173.78 and the lower of the number of leave is T1 control the number of leave by average is 104.33 by significant in statistic (p<0.05). Yield in the number of yield that higher than other is T4 28.59 kg/7.5 m2 , T3 the number of yield is 24.39 kg/m2 , T2 the number of yield 18.60 kg/m2  and the lower of the number of yield by average is T1 control the number of yield is 13.59 kg/m2  by significant in statistic (p<0.05).

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ການໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບຈາກໝາກນັດ ແລະ ເກຶອກໍາຈັດວັດສະພືດໃນສວນສາລີ

Yeng LEE, Pem LUANGSACKDA, Somsanouk PHONEPADID

ບົດຄັດຫຍໍ້

ການຄົ້ນຄວ້າຄັ້ງນີ້ມີຈຸດປະສົງເພື່ອສໍາຫຼວດ ແລະ ຮວບຮວມຊະນິດຂອງວັດສະພືດທີ່ເກີດໃນສາລີເພື່ອງ່າຍຕໍ່ການຈັດການ, ເພື່ອສຶກສາຜົນຂອງນໍ້າໝັກຊີວະພາບ  ແລະ ເກືອຕໍ່ກໍາຈັດວັດສະພືດ,  ຄວາມອຸດົມສົມບູນຂອງດິນ ແລະ ເພື່ອສຶກສາຜົນຂອງການກໍາຈັດວັດສະພືດຕໍ່ການຈະເລີນເຕີບໂຕ ແລະ ຜົນຜະລິດຂອງສາລີ, ຊຶ່ງໄດ້ດໍາເນີນການທົດລອງຢູ່ຄະນະກະເສດສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ໃນລະຫວ່າງເດືອນສິງຫາປີ 2019 ເຖີງ ເດືອນເມສາ ປີ 2020 ຊຶ່ງວາງແຜນການທົດລອງແບບ RCBD ລວມມີທັງໝົດ 4 ສິ່ງທົດລອງ ແລະ 4 ຊໍ້າ ຄື: T1:  ກຳຈັດວັດສະພືດດ້ວຍມືເມື່ອ 25 ມື້ຫຼັງປູກສາລີ (ຕົວຢືນ), T2: ໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບ ແລະ ເກືອອັດຕາ 500 cc + 500 g ຕໍ່ນໍ້າ 2 ລິດ ສີດພົ່ນເມື່ອວັດສະພືດງອກໄດ້ 7 ມື້, T3: ໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບ ແລະ ອັດຕາ 500 cc + 500 g ຕໍ່ນໍ້າ 2 ລິດ ສີດພົ່ນເມື່ອວັດສະພືດງອກໄດ້ 14 ມື້ ແລະ T4: ໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບ ແລະ ອັດຕາ 500 cc + 500 g ຕໍ່ນໍ້າ 2 ລິດ ສີດພົ່ນເມື່ອວັດສະພືດງອກໄດ້ 20 ມື້, ຈາກຜົນການທົດລອງພົບວັດສະພືດທັງໝົດ 12  ຊະນິດ ຊຶ່ງພົບວັດສະພືດໃບແຄບເຊັ່ນ: ຫຍ້າແຫ້ວໝູ, ຫຍ້າຕີນນົກ, ຫຍ້າຕີນກາ, ແລະ ຫຍ້າແພກ, ຫຍ້າສາບແຮ້ງສາບກາ, ຜັກໂຫມ, ຜັກສ້ຽນ, ຜັກຢາງ, ຖົ່ວດິນປ່າ, ຫຍ້າຍຸບເຄືອ ,ຫຍ້າຍຸບ ແລະ ຜັກ. ຈໍານວນຕົ້ນວັດສະພືດເມື່ອ 60 ວັນຫຼັງປູກສາລີ ພົບວ່າ ການກໍາຈັດວັດສະພືດເມື່ອ 14 ວັນຫຼັງປູກສາລີ ມີຈໍານວນຕົ້ນວັດສະພືດຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະ ມີຄວາມແຕກຕ່າງທາງດ້ານສະຖິຕິກັບວິທີການອື່ນໆ ຄື 213.50 ຕົ້ນ/m2. ວິທີກໍາຈັດວັດສະພືດດ້ວຍມື ແລະ ການໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບ ແລະ ເກືອ ກໍາຈັດວັດສະພືດ 7 ວັນຫຼັງປູກສາລີ ແມ່ນສາມາດກໍາຈັດວັດສະພືດໄດ້ໃນລະດັບປານກາງຫາລະດັບດີຊຶ່ງຄະແນນຢູ່ລະຫວ່າງ  5.0 – 9.0.  ດ້ານຄວາມເປັນພິດຂອງນໍ້າໝັກຊີວະພາບ ແລະ ເກືອກໍາຈັດວັດສະພືດຕໍ່ສາລີພົບວ່າ ໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບອັດຕາ 500 cc + 500 g ຕໍ່ນໍ້າ 2 ລິດ ສີດພົ່ນເມື່ອວັດສະພືດງອກໄດ້ 7 ແລະ 14 ມື້ ຫຼັງປູກສາລີນັ້ນແມ່ນມີຄວາມເປັນພິດຕໍ່ສາລີພຽງເລັກໜ້ອຍຊຶ່ງຄະແນນຢຸ່ລະຫວ່າງ 2.5 – 3.2. ດ້ານຄວາມສູງວິທີທີ່ໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບອັດຕາ 500 cc + 500 g ຕໍ່ນໍ້າ 2 ລິດ ສີດພົ່ນເມື່ອວັດສະພືດງອກໄດ້ 20  ມື້ ມີຜົນເຮັດໃຫ້ຕົ້ນສາລີມີຄວາມສູງຫຼາຍກວ່າໝູ່ຄື 241.25 cm/ຕົ້ນ ແຕ່ບໍ່ມີຄວາມແຕກຕ່າງທາງດ້ານສະຖິຕິກັບວິທີການກໍາຈັດວັດສະພືດເມື່ອ 7 ແລະ 14 ວັນ. ດ້ານຜົນຜະລິດພົບວ່າ ການໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບ ແລະ ເກືອ ກໍາຈັດວັດສະພືດເມື່ອ 20 ວັນຫຼັງປູກສາລີນັ້ນແມ່ນມີຜົນເຮັດໃຫ້ໄດ້ຜົນຜະລິດຫຼາຍທີ່ສຸດຄື  2,301 kg/ໄລ່ ແລະ ມີຄວາມແຕກຕ່າງທາງດ້ານສະຖິຕິກັບວິທີການອື່ນໆ. ສ່ວນທາດອາຫານໃນດິນພົບວ່າ ທາດ N ແລະ K ພົບວ່າ ແຕ່ລະວິທີການກໍາຈັດວັດສະພືດມີຜົນເຮັດໃຫ້ປະລິມານຫຼຸດລົງ. ແຕ່ພົບສານປະກອບອິນຊີ (Organic Matter)  ມີປະລິມານເພີ່ມຂຶ້ນ, ສ່ວນຄວາມເປັນກົດເປັນດ່າງ pH ພົບວ່າ ຫຼັງເຮັດການທົດລອງດິນມີຄ່າ pH ເທົ່າກັບ 6.07-7.33 ແລະ ພົບວ່າ ການໃຊ້ນໍ້າໝັກຊີວະພາບຈາກໝາກນັດ ແລະ ເກືອກໍາຈັດວັດສະພືດນັ້ນບໍ່ມີຜົນຕໍ່ຄຸນສົມບັດຂອງດິນຄືບໍ່ມີຜົນເຮັດໃຫ້ດິນເຄັມ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ສຶກສາວິຖີຊີວິດ, ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ແລະ ວັດທະນະທໍາຂອງຊາວກະສິກອນຜູ້ຜະລິດພືດຜັກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບການຍອມຮັບເຕັກນິກໃໝ່ ຢູ່ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ແຂວງຈຳປາສັກ

ໄມເຢີ ຊົ່ງ1**, ຟອງສະມຸດ ສຸທຳມະວົງ1, ພິມມະສອນ ສີສຸວັນ1 ແລະ ອິນທອງ ສົມພູ1 Gomathy Palaniappan2** , Laurie Bonney3** and Alice Melland4** 1 ຄະນະກະເສດສາດ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດລາວ 2 ມະຫາວິທະຍາໄລ Queensland, Australia 3 ສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາກະສິກຳ ທັດສມາເນຍ (TIA), ມະຫາວິທະຍາໄລ Tasmania, Australia 4 ມະຫາວິທະຍາໄລ Southern Queensland, Australia * ໂຄງການຄົ້ນຄ້ວາເພື່ອການຈັດການດິນ ແລະ ນໍ້າແບບປະສົມປະສານໃນການຜະລິດພືດຜັກໃນ ສປປ ລາວ ແລະ ກໍາປູເຈຍ, SMCN/2014/088 **ນັກຄົ້ນຄ້ວາຫຼັກ: xmaiyer@yahoo.com, g.palaniappan@uq.edu.au, Alice.Melland@usq.edu.au

ບົດຄັດຫຍໍ້:

ກະສິກໍາແມ່ນແຫຼ່ງລາຍຮັບອັນຕົ້ນຕໍສຳລັບປະຊາຊົນທີ່ທຸກຍາກໃນຊົນນະບົດ. ວິທີການສຶກສາວິຖີຊີວິດແບບຍືນຍົງໄດ້ຊ່ວຍໃຫ້ນັກຄົ້ນຄ້ວາເຂົ້າໃຈເຖິງການດຳລົງຊີວິດຂອງຄົນທີ່ທຸກຍາກວ່າດຳລົງຊີວິດແບບໃດບົນພື້ນຖາມໂອກາດ ແລະ ຊັບພະ ຍາກອນທີ່ເຂົາມີ. ກອບແນວຄວາມຄິດ ທີ່ຖືກນຳໃຊ້ມາວິເຄາະຫາສາເຫດຂອງ ຄວາມທຸກຈົນ ແລະ ການເຂົ້າເຖິງຊັບພະຍາກອນຂອງປະ ຊາຊົນ (ຊັບພະຍາກອນທີ່ຈັບຕ້ອງໄດ້ ແລະ ບໍ່ສາມາດຈັບຕ້ອງ) ສຳລັບການດຳລົງຊີວິດ. ຊັບພະຍາກອນປະກອບດ້ວຍ 5 ສິ່ງໃຫຍ່ໆ ຄື: ທຶນຮອນຈາກ ທຳມະຊາດ, ທຶນຮອນທາງວັດຖຸ, ທຶນຮອນທາງ ການເງິນ, ທືນຮອນທາງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ແລະ ທຶນຮອນທາງສັງຄົມ. ການສຳຫຼວດເສດຖະກິດສັງ ຄົມຄັ້ງນີ້ໄດ້ປະຕິບັດຢູ່ບ້ານປາກຊາບເກົ່າ (ເມືອງໄຊທານີ, ນະຄອນຫຼວງ ວຽງຈັນ), ບ້ານຫົວ ຫ້າ (ເມືອງຫາດຊາຍຟອງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ), ບ້ານທົ່ງເສັດ ແລະ ບ້ານ ກະຕວດ (ເມືອງປາກ ຊ່ອງ, ແຂວງຈຳປາສັກ). ການສຳຫຼວດໄດ້ດຳເນີນ ໃນຊ່ວງ ປີ 2017 ຫາ ປີ 2018 ໂດຍມີຜູ້ໃຫ້ສຳພາດທັງໝົດ 114 ຄົນທີ່ໄດ້ຄັດເລືອກຈາກເຂດເປົ້າໝາຍຂອງໂຄງການ. ການສຸ່ມເກັບຕົວຢ່າງແມ່ນສຸ່ມແບບຕັ້ງໃຈເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຕົວຢ່າງທີ່ເປັນຕົວ ແທນຕາມມາດຕະຖານການຄັດເລືອກຕົວຢ່າງ. ການວິເຄາະຂໍ້ມູນແມ່ນໃຊ້ຄ່າສະຖິຕິແບບບັນຍາຍ, ການພັນລະນາ ແລະ ອະທິບາຍ ຊຶ່ງນັ້ນແມ່ນເປົ້າໝາຍຫຼັກຂອງບົດຄົ້ນຄ້ວາຂໍ້ມູນພື້ນຖານນີ້.  ຜົນໄດ້ຮັບທີ່ນຳມາສະເໜີໃນບົດລາຍງານນີ້ແມ່ນເປັນ ຜົນໄດ້ຮັບລວມຈາກການສຳຫຼວດຂໍ້ມູນພື້ນຖານຂອງໂຄງການ, ຊຶ່ງປະກອບດ້ວຍຂໍ້ມູນປະຊາກອນຄົວເຮືອນ, ທຶນຮອນຈາກທຳມະຊາດ, ທຶນຮອນທາງວັດຖຸ, ທຶນຮອນທາງການເງິນ, ທືນຮອນທາງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ແລະ ທຶນຮອນທາງສັງຄົມ. ກອບວຽກຂອງການດຳລົງຊີວິດແບບຍືນຍົງ, ຫ້າ ຕົ້ນທຶນຂອງການດຳລົງຊີວິດ ຫຼື ເອີ້ນວ່າເປັນໝາກ ຫົວໃຈຂອງການພັດທະນາ ແບບຍືນຍົງ. ການສຳ ຫຼວດຄັ້ງນີ້ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ຊັບສິນເຫຼົ່ານີ້ເປັນຕົວ ແທນຂອງວັດຖຸອຸປະກອນ, ການບໍລິການ ແລະ ກາລະໂອກາດທີ່ຜູ້ໃຊ້ສາມາດໃຊ້ໃນການຕອບສະ ໜອງຄວາມຕ້ອງການພື້ນຖານຂອງພວກເຂົາ ແລະ ເພື່ອບັນເທົາ ຫຼື ປັບຕົວໃຫ້ເຂົ້າກັບສະພາບການປ່ຽນແປງ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ການສຶກສາການໃຫ້ນໍ້າແກ່ຕົ້ນໝາກສະຕໍເບີລີ້ ບ້ານ ສາມແຍກ,ເມືອງ ພູຄູນ, ແຂວງ ຫຼວງພະບາງ

ສົມຈິດ ລິດຊະນະ, ອວນມາ ທໍາມະວົງ, ສົມສະໜຸກ ສີລິບຸນທັນ, ເພັດ​ຍະ​ສອ​ນ ໄຊ​ປັນ​ຍາ ຄະນະຊັບພະຍາກອນນ້ຳ, ວິທະຍາເຂດຕາດທອງ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ອີ​ເມ​ວ : somsanoukslbth@yahoo.com

ບົດ​ຄັດ​ຫຍໍ້

ການສຶ​ກສາການໃຫ້ນໍ້າແກ່ໝາກສະຕໍເບີລີ້ ສວນທົດລອງ ບ້ານ ສາມແຍກ ເມືອງ ​ພູຄູນ ແຂວງ ຫຼວງພະບາງ, ລະບົບການໃຫ້ນໍ້າແບບຢອດ(ສາຍນໍ້າຢອດ), ຈຸດປະສົງຂອງການສຶກສາ: ເພື່ອສຶກສາຫາປະລິມານນໍ້າທີ່ມີຄວາມຊຸ່ມ ການໃຫ້ນໍ້າທີ່ໜານປູກສະຕໍເບີລີ້ 5-10%, 10-20% ແລະ 20-30% ເຂດເທດສະບານ, ເມືອງພູຄູນ, ແຂວງຫລວງພະບາງ, ເພື່ອສຶກສາຫາຜົນຜະລິດສູງສຸດໂດຍປະລິມານນໍ້າທີ່ມີຄວາມຊຸ່ມທີ່ເໜາະສົມໃນການໃຫ້ນໍ້າແກ່ສະຕໍເບີລີ້, ແນວພັນ 80 ຈາກຊຽງໄໝ່ ພະຣາຊທານຂອງເຈົ້າຊິວິດໄທ. ໄດ້ທົດລອງໃນເນື້ອທີ່   ໜານທົດລອງ 0.004 ha, ກໍານົດການປູກຄູນດິນຂຶ້ນເປັນໜານທົດລອງ 3 ໜານ ຄວາມຍາວຂອງແຕ່ລະໜານ 10 ແມັດ, ພື້ນຂອງໜານກ້ວາງ 0.6 ແມັດ, ຍົກລວງສູງຂອງໜານ 0.4 ແມັດ, ທາງໜ້າຂອງໜານປູກພືດກ້ວາງ 0.30 ແມັດ, ໄລຍະການປູກຕົ້ນໜາກສະຕໍເບີລີ້ແມ່ນ 0.25 ແມັດຕໍ່ຕົ້ນ, ໃນແຕ່ລະໜານແມ່ນປູກເທົ່າກັນ 50 ຕົ້ນຕໍ່ໜານ, ເວລາໃນການປູກ ວັນທີ 10 ສິງຫາ 2018 ຫາ ວັນທີ 1 ມີນາ 2019 (ການເກັບກໍາຂໍ້ມູນ 203 ວັນ), ການເກັບກໍາຂໍ້ມູນ, ການສັງລວມຂໍ້ມູນ ແລະ ການວິເຄາະຂໍ້ມູນແມ່ນໃຊ້ ໂປແກຣມ  Microsoft Excel 2013. ແຫຼ່ງນໍ້າທີ່ໃຊ້ປູກໄດ້ມາຈາກນໍ້າອອກບໍ່ ໄດ້​ກຳ​ນົດ​ອັດ​ຕາ​ການ​ໃຫ້​ນ້ຳຜ່ານກົງ​ເຕີ​ວັດ​ແທກ​ນ້ຳທີ່​ໄດ້​ຕິດ​ຕັ້ງ​ໃນ​ລະ​ບົບ​ການ​ໃຫ້​ນ້ຳແບບຢອດກຳ​ນົດ​ເວ​ລາ​​ໃຫ້​ນ້ຳ 10 ນາ​ທີ, 20 ນາທີ ແລະ 25 ນາທີ. ໄລຍະຫ່າງຂອງການໃຫ້ນໍ້າ 24 ຊົ່ວໂມງຕໍ່ຄັ້ງ ຫຼື 1 ວັນຕໍ່ຄັ້ງ ໂດຍການວັດແທກຄວາມຊຸ່ມຂອງດິນ ດ້ວຍການໃຊ້ເຄື່ອງວັດແທກດີຈີຕອນ ເຊິ່ງມີຄວາມຊຸ່ມລະດັບແຕກຕ່າງກັນຄື: ໜານທີ 1 ຄວາມຊຸ່ມ 5-10%,  ໜານທີ 2 ຄວາມຊຸ່ມ 10-20% ແລະ ໜານທີ 3 ຄວາມຊຸ່ມ 20-30%.

    ຜົນການສຶກສາພົບວ່າ ຄວາມເປັນກົດເປັນດ່າງຂອງດິນສະເລ່ຍໄດ້ (pH=6), ດິນທີ່ປູກເປັນດິນພູຜຸ່ຍດິນຂີ້ມ້ອນປົນດິນໜຽວເທົ່າກັບ 58.81% 45% ມີແຮ່ທາດ ຫຼື ສານອີນຊີທີ່ເໝາະສົມ, ອຸນນະພູມສູງສຸດເທົ່າກັບ 34•c ແລະ ຕໍ່າສຸດ 15•c, ການຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງຕົ້ນສະຕໍເບີລີ້, ອາຍຸສະຕໍເບີລີ້ 30-45 ວັນສາມາດນໍາມາປູກໃສ່ໜານ ໂດຍການໃຫ້ນໍ້າທັງ 3 ໜານທົດລອງ ໄລຍະສະຕໍເບີລີ້ລົງດິນແລ້ວ ສາມາດອອກດອກລວມ 90 ວັນ, ອີກຕື່ມ 49 ວັນ, ເລີ່ມເກັບຜົນຜະລິດ, ມີການຈະເລີນເຕີບໂຕເຕັມທີ່ແມ່ນຢູ່ໃນຊ່ວງ 31 – 90 ວັນ, ການເກັບຜົນຜະລິດເຕັມທີແມ່ນໃນຊ່ວງເດືອນ 1-3 ເວລາ 64 ວັນ, ປະສິດທິພາບດີ   ກວ່າສອງໜານ ເຊິ່ງແມ່ນໜານທີ II ປະລິມານນໍ້າ q = 1.4  l/s/ha, ຄວາມຊຸ່ມລະດັບ 10-20%, ຈໍານວນຕົ້ນສະຕໍເບີລີ້ໄດ້ 100%, ລວງຍາວຂອງກ້ານໃບ 15.31 ຊັງຕີແມັດ, ຈໍານວນກ້ານຂອງໃບລວມໄດ້ 29.4 ໃບ, ຄວາມເລິກຂອງຮາກ 29.035 ຊັງຕີແມັດ, ລວງກ້ວາງຂອງພຸ່ມ 25.915 ຊັງຕີແມັດ, ຜົນຜະລິດໄດ້ 5.7483 ກິໂລກະລາມ, ສະເລ່ຍໄດ້ 0.115 ກິໂລກະລາມຕໍ່ຕົ້ນ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ການນຳໃຊ້ນ້ຳໃຕ້ດິນຂອງຄົວເຮືອນ ຢູ່ເຂດບ້ານຕາດທອງ, ເມືອງສີໂຄດຕະບອງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ

ສິນໄຊ ວົງພະຈັນ 1, ຈິນສະໝຸດ ແກ້ວສຸດທາ 1, ຄຳຕັນ ແດນສະຫວັນ 1, ອຳພອນ ຈົມໄຊທອງ 1, ວິດາ ແຊ້ພານ 1, ໄຊຊະນະ ໝັ້ນທິບພະວົງ 1, ເລດີ້ ຫານສັກດາ 2, ສຸດທິດາ ຈິດດຳລົງ 2 1 ພາກວິຊາພັດທະນາແລະຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນນ້ຳ, ຄະນະຊັບພະຍາກອນນ້ຳ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ, 2 ນັກສຶກສາປີສຸດທ້າຍ ຂອງພາກວິຊາ ພັດທະນາແລະຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນນ້ຳ ສົກສຶກສາ 2019 – 2020. ຕິດຕໍ່ນັກຄົ້ນຄວ້າຫຼັກ ອີເມວ: sinlu007@yahoo.com, ເບີໂທ: +856 20 5616 1935.

ບົດຄັດຫຍໍ້

ນ້ຳໃຕ້ດິນ ເປັນແຫຼ່ງນ້ຳໃຊ້ທີ່ສຳຄັນຕົ້ນຕໍ ສຳລັບປະຊາຊົນທີ່ອາໄສຢູ່ເຂດຫ່າງໄກຈາກແມ່ນ້ຳ ແລະ ເຂດທີ່ລະບົບນ້ຳປະປາຍັງເຂົ້າບໍ່ເຖິງ ຫຼື ຍັງບໍ່ທັນເຂົ້າເຖິງຢ່າງພຽງພໍ. ແຕ່ວ່າ ຢູ່ຫຼາຍທ້ອງຖິ່ນໃນ ສປປ ລາວ ຍັງຂາດຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ນ້ຳໃຕ້ດິນ ແລະ ແຜນຄຸ້ມຄອງນ້ຳໃຕ້ດິນແບບຍືນຍົງ. ຈຸດປະສົງຂອງການສຶກສານີ້ແມ່ນ ເພື່ອສຶກສາການນໍາໃຊ້ນໍ້າໃຕ້ດິນເຂົ້າໃນການດຳລົງຊີວິດປະຈຳວັນຂອງຄົວເຮືອນ ຢູ່ບ້ານຕາດທອງ, ເມືອງສີໂຄດຕະບອງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ເພື່ອກຳນົດທິດທາງການໄຫຼຂອງນ້ຳໃຕ້ດິນຢູ່ເຂດພື້ນທີ່ສຶກສາ. ຂໍ້ມູນທີ່ສຳຄັນສຳລັບການສຶກສາຄັ້ງນີ້ ລວມມີ ຂໍ້ມູນລະດັບນ້ຳໃຕ້ດິນ, ຂໍ້ມູນການນຳໃຊ້ນ້ຳໃຕ້ດິນ, ຈະນວນປະຊາກອນ ແລະ ລັກສະນະພູມສັນຖານຂອງພື້ນທີ່ສຶກສາ. ວິທີການເກັບກຳຂໍ້ມູນແມ່ນມີທັງການສຳພາດ ແລະ ວັດແທກຢູ່ພາກສະໜາມ. ຂໍ້ມູນດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ຈາກການສຳພາດຈຳນວນ 18 ຄອບຄົວ ແລະ ວັດແທກລະດັບນ້ຳໃຕ້ດິນໄປພ້ອມ. ການກຳນົດທິດທາງການໄຫຼຂອງນ້ຳໃຕ້ດິນ ແມ່ນນຳໃຊ້ ArcGIS. ຜົນການສຶກສາ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າປະຊາຊົນຢູ່ ບ້ານ ຕາດທອງ ໄດ້ນໍາໃຊ້ນໍ້າຈາກ 3 ແຫຼ່ງເປັນຫຼັກ ຄື ນໍ້າໃຕ້ດິນ (66%), ນໍ້າປະປາ (33%) ແລະ ນໍ້າດື່ມຕຸກ (1%). ສະເລ່ຍປະລິມານການນໍາໃຊ້ນໍ້າໃຕ້ດິນ ແມ່ນ 809 ລິດ/ຄອບຄົວ/ວັນ ຫຼື ສະເລ່ຍປະມານ 180 ລິດ/ຄົນ/ວັນ. ສ່ວນທິດທາງການໄຫຼຂອງນໍ້າໃຕ້ດິນຢູ່ເຂດ ບ້ານຕາດທອງ ຈະໄຫຼອອກຈາກສອງຝາກຂ້າງຂອງພື້ນທີ່ ວິທະຍາເຂດຂອງຄະນະຊັບພະຍາກອນນໍ້າ ໄປທາງທິດຕາເວັນອອກ ແລະ ທິດຕາເວັນຕົກ. ໃນອະນາຄົດ, ສຳລັບທ່ານທີ່ສົນໃຈຢາກ ສຶກສາກ່ຽວກັບນ້ຳໃຕ້ດິນຢູ່ເຂດບ້ານຕາດທອງ ກໍ່ຄວນລົງເລິກທາງດ້ານຄຸນນະພາບນໍ້າຂອງນ້ຳໃຕ້ດິນຢູ່ເຂດພື້ນທີ່ສຶກສາຕື່ມອີກ ແລະ ຄວນມີການສຶກສາທັງສອງລະດູ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ການບໍາບັດນໍ້າເປື້ອນຈາກຊຸມຊົນໂດຍໃຊ້ຕົ້ນຜື, ຕົ້ນລັງກາ ໃນແບບຈໍາລອງແບບປະສົມ ບຶງໜອງທາ ເມືອງຈັນທະບູລີ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ

ສົມສະໜຸກ ສີລິບຸນທັນ, ສາຍຄໍາ ສີທະວົງ, ໄຊປະເສີດ ສີລິບຸນທັນ, ອານຸສອນ ໄຊສົງຄາມ, ແກ້ວດວງໃຈ ແກ້ວຄໍາຜຸຍ, ເພັດ​ຍະ​ສອ​ນ ໄຊ​ປັນ​ຍາ ຄະນະຊັບພະຍາກອນນ້ຳ, ວິທະຍາເຂດຕາດທອງ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ອີ​ເມ​ວ : somsanoukslbth@yahoo.com

ບົດ​ຄັດ​ຫຍໍ້​​

ຈາກການສຶກສາໃນຄັ້ງນີ້ ແມ່ນສຶກສາການບໍາບັດນໍ້າເປື້ອນຈາກຊຸມຊົນໃນແບບຈໍາລອງໂດຍໃຊ້ ຕົ້ນຜື ແລະ ຕົ້ນລັງກາ ທີ່ໃຫ້ໄຫຼນໍ້າຜ່ານວັດສະດຸຕ່າງໆ ໄດ້ດຳເນີນການສຶກສາທົດລອງ ທີ່ຄະນະຊັບພະຍາກອນນ້ຳມີຈຸດປະສົງ: ເພື່ອສຶກສາປະສິດທິພາບການບໍາບັດນໍ້າເປື້ອນຈາກບຶງໜອງທາ ໂດຍໃຊ້ແບບຈໍາລອງແບບປະສົມ, ເພື່ອສຶກສາອັດຕາສ່ວນທີ່ເໜາະສົມໃນແບບຈໍາລອງ ໂດຍແບບນໍ້າເປື້ອນໄຫຼເທິງໜ້າດິນ ແລະ ຊືມຜ່ານໃຕ້ດິນແບບປະສົມ. 

ວິທີການໃຊ້ແບບຈໍາລອງ ຂະໜາດຄວາມກວ້າງ 1 ແມັດ x ຍາວ 2 ແມັດ x ຄວາມສູງ 1 ແມັດ ທັງ 2 ແບບທົດລອງ, ເພື່ອຫາປະສິດທິພາບການບໍາບັດນໍ້າເປື້ອນແບບໄຫຼເທິງໜ້າດິນ (FWS) ແລະ ໄຫຼຜ່ານໃຕ້ຜີວດິນ (SF), ມີອັດຕາສ່ວນລະຫວ່າງ 1:1 ແລະ 1:2 ພືດທີ່ໃຊ້ປູກເພື່ອບໍາບັດໄດ້ແກ່: ຕົ້ນຜື, ຕົ້ນລັງກາ, ໂດຍທໍາການເກັບຕົວຢ່າງນໍ້າ 7 ວັນຕໍ່ຄັ້ງ ຂອງນໍ້າທີ່ນໍາເຂົ້າໃນແບບທົດລອງ ແລະ ນໍ້າໄຫຼອອກຈາກແບບທົດລອງ ເພື່ອວິເຄາະຫາຄຸນນະພາບນໍ້າແລ້ວນໍາມາຄິດໄລ່ຫາປະສິດທິພາບການບໍາບັດນໍ້າເປື້ອນມີ Temperature,  pH, DO, EC, BOD5, NH4-N, TSS ແລະ ປະເມີນອັດຕາສ່ວນລະຫວ່າງແບບນໍ້າໄຫຼເທິງໜ້າດິນ ແລະ ຊືມໄຫຼຜ່ານໃຕ້ຜີວດິນປະສົມ (ດິນ, ຊາຍ, ຫີນ) ເພື່ອນໍາໄປປະຍຸກໃຊ້ກັບລະບົບບໍາບັດນໍ້າເປື້ອນຂອງຊຸມຊົນ.

ຈາກຜົນການສຶກສາຈາກອ່າງບຳບັດແບບ (FWS), ແບບ (SF) ທັງ 2 ລະບົບໃນອ່າງດຽວກັນໃນເລື່ອງປະສິດທິພາບຂອງການບໍາບັດ ໂດຍໃຊ້ຕົ້ນຜື ແລະ ຕົ້ນລັງກາໃນແບບຈໍາລອງໄຫຼຜ່ານເທິງຜິວດິນ ຫຼື ໜ້າດິນເຫັນວ່າ ອ່າງບໍາບັດແບບໄຫຼຜ່ານເທິງໜ້າດິນ (Free Water Surface Systems: FWS) ແລະ ແບບຊືມໄຫຼໃຕ້ດິນໃນການບຳບັດນ້ຳເປື້ອນ (Subsurface Flow Constructed Wetland: SF) ດ້ວຍອ່າງບໍາບັດແບບ (1:1) ແລະ (1:2) ສອງແບບທົດລອງ, ຜົນການວິໄຈເມື່ອພິຈາລະນາປະສິດທິພາບໃນການບໍາບັດ ແບບທົດລອງອັດຕາສ່ວນ (1:2) ໄດ້ດີກ່ວາຄື: ດິນປູກຕົ້ນຜື, ຕົ້ນລັງກາ 1 ສ່ວນ ແລະ ຫີນ ກັບ ຊາຍ 2 ສ່ວນ  ດ້ວຍລະບົບ FWS ແລະ SF ແບບປະສົມ, ເນື່ອງຈາກວ່າ  FWS ພືດສາມາດສັງເຄາະແສງສະຫວ່າງ, ດູດຊັບແບັກທີເຣຍໃນນໍ້າ, ປັບສະພາບຂອງນໍ້າໂດຍທໍາມະຊາດ. ສ່ວນ SF ສາມາດບໍາບັດ EC, NH4 –N, BOD5 ແລະ TSS, ມີຄວາມເໝາະສົມໃນການນໍາໄປໃຊ້  ບໍາບັດນໍາໃນຄົວເຮືອນ ຫຼື ຊຸມຊົນ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ການບຳບັດນ້ຳເປື້ອນຟາມໝູດ້ວຍເຕັກໂນໂລຢີທາງຊີວະເພື່ອຄຸນນະພາບສິ່ງແວດລ້ອມທີ່ຍືນຍົງ

ອຽບ ແກ້ວວົງສາ, ກອງຄໍາ ອິນອໍາໄພ, ກຸນຕີ ຍົດລືໄຊ, ເພັດຍະສອນ ໄຊປັນຍາ, ແກ້ວດວງໃຈ ແກ້ວຄຳຜຸຍ ຄະນະຊັບພະຍາກອນນ້ຳ, ວິທະຍາເຂດຕາດທອງ, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ E-mail: iepwred@gmail.com; kongkhaminamphai@gmail.com; kountymaster@gmail.com; phetyasone@gmail.com; keoduangchai@gmail.com Phone: 020 5654 9952, 020 9971 3399, 020 5546 5445, 020 56428951, 020 5461 5566

ບົດຄັດຫຍໍ້

ນ້ຳເປື້ອນຈາກຟາມລ້ຽງສັດ ເປັນບັນຫາທີ່ໃຫຍ່ຫຼວງຕໍ່ກັບສິ່ງແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງຟາມຖ້າຫາກປາສະຈາກການບຳບັດ ກ່ອນປ່ອຍລົງສູ່ແຫຼ່ງນ້ຳທຳມະຊາດ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ນ້ຳເປື້ອນຈາກຟາມລ້ຽງໝູ ທີ່ໂຄງການຊົນລະປະທານນ້ຳຊວງ ໄດ້ລະບາຍນ້ຳເປື້ອນດັ່ງກ່າວລົງສູ່ຄອງເໝືອງແລ້ວ ສົ່ງເຂົ້າສູ່ທົ່ງນາຂອງຊາວກະສິກອນ. ດັ່ງນັ້ນ, ການສຶກສາໃນຄັ້ງນີ້ ຈຶ່ງໄດ້ສຸມໃສ່ເຮັດທົດລອງໃນການບຳບັດ ເພື່ອກຳນົດຫາອັດຕາການໄຫຼ ແລະ ຊະນິດພືດທີ່ເໝາະສົມ ໃນການຫຼຸດຜ່ອນທາດອາຫານພືດ. ການທົດລອງໄດ້ນຳໃຊ້ ທາມຈຳລອງແບບການໄຫຼໃຕ້ຜິວດິນຕາມແນວນອນ ໂດຍແບ່ງອອກເປັນ ສອງດິນທາມຈຳລອງຄື ດິນທາມທີໜຶ່ງໄດ້ປູກຕົ້ນນາງກວັກ ແລະ ດິນທາມທີສອງໄດ້ປູກຜັກກ້ານຈອງ ໄວ້ດ້ານເທິງຂອງດິນທາມ, ກ່ອນໜ້າຂອງດິນທາມນີ້ ໄດ້ສ້າງອ່າງຕົກຕະກອນໄວ້ ເພື່ອຄວາມສະຖຽນລະພາບຂອງນ້ຳເປື້ອນໄຫຼເຂົ້າລະບົບ. ຜົນຂອງການທົດລອງພົບວ່າ ທັງຕົ້ນນາງກວັກ ແລະ ຜັກກ້ານຈອງ ມີຄວາມສາມາດໃນການດູດຊຶມທາດອາຫານພືດໃນນ້ຳໄດ້ດີ. ຕົ້ນນາງກວັກໃຫ້ປະສິດທິພາບໃນການກຳຈັດມົນລະພິດໄດ້ດີກວ່າ ຜັກກ້ານຈອງ ຕາມອັດຕາການໄຫຼທີ່ຫຼຸດລົງ, ແຕ່ຖ້າຫາກມີອັດຕາການໄຫຼທີ່ເພີ່ມຂື້ນ ຫຼື ປະລິມານນ້ຳທີ່ຫຼາຍ ຜັກກ້ານຈອງຈະໃຫ້ປະສິດທິພາບໃນການກຳຈັດທາດອາຫານໃນນ້ຳໄດ້ດີກວ່າຕົ້ນນາງກວັກ. ນອກນັ້ນ ຕົ້ນນາງກວັກ ແລະ ຜັກກ້ານຈອງ ຍັງໃຫ້ປະສິດທິພາບໃນລະດັບດີໃນການກຳຈັດ BOD ທີ່ອັດຕາການໄຫຼຕໍ່າສຸດຄື 98.02% ແລະ 88.05%, ຕາມລໍາດັບ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຂະບວນການກຳຈັດມົນລະພິດ ທີ່ປົນເປື້ອນມາກັບນ້ຳເປື້ອນຟາມໝູນັ້ນ ອາດເກີດຈາກ ຂະບວນການດູດຊຶມ, ການປະຕິກິລິຍາຂອງອົກຊີແຊນ, ແລະ ການນຳເອົາໄປໃຊ້ໂດຍພືດເອງ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

ການ​ປະ​ເມີນ ແລະ ຕິດ​ຕາ​ມ​ການ​ປົນ​ເປື້ອນ​ຂອງນ້ຳ​ເປື້ອນ ແລະ ນ້ຳ​ໃຕ້​ດິນ​ຂອງສາມບໍ່​ບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອ​ຫຼັກໃນ​ເຂດ​ແຫຼມ​ອິນ​ດູ​ຈີນ

ເພັດ​ຍະ​ສອ​ນ ໄຊ​ປັນ​ຍາ1*, ຈິ​ໂ​ຣະ ຕາ​ເກະ​ມູ​ຣະ2, ຊາດ ຈ່ຽມ​ໄຊ​ສີ3, ຮູນ ຊຽງ​ເຮັງ4, ອຽບ ແກ້ວວົງສາ1, ສົມສະໜຸກ ສີລິບຸນທັນ1, ​ສູນ​ທອນ ນວນ​ທະ​ລັງ​ສີ1, ວອນ​ເພັດ ແກ້ວຫຼວງ​ເດດ1 Phetyasone Xaypanya1*, Jiro Takemura2, Chart Chiemchaisri3, Hul Seingheng4, Iep Keovongsa1, Somsanouk Silibounthan1, Sounthone Nuanthalangsy1, Vonephet Keoluangdeth1

ບົດ​ຄັດ​ຫ​ຍໍ້

​ໃນ​ການ​ສຶກ​ສາ​ຄັ້ງ​ນີ້, ຕົວ​ຢ່າງ​ນ້ຳ​ເປືອນ ແລະ ນ້ຳ​ໃຕ້​ດິນ ແມ່ນ​ເກັບ​ຈາກ​ສາມ​ສະ​ໜາມ​ບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອ​ໃຫ​ຍ່​ໃນ​ສາມ​ປະ​ເທດເຂດ​ແຫຼມ​ອິນ​ດູ​ຈີນ, ລວມມີ ສະ​ໜາ​ມບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອນົນ​ທະ​ບູ​ລີທີ່ແຂວງ​ນົນ​ທະ​ບູ​ລີ​ເຂດ​ກຸງ​ເທບ ປະ​ເທດ​ໄທ, ສະ​ໜາ​ມບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອດັງ​ກໍ ​ນະ​ຄອນພະ​ນົມ​ເປັນ ປະ​ເທດ​ກຳ​ປູ​ເຈຍ ແລະ ສະ​ໜາ​ມບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອຫຼັກ 32 ນະ​ຄອນຫຼວງວຽງ​ຈັນ ສ​ປ​ປ​ລາວ. ບົດ​ຄວາມນີ້​ໄດ້​ສະ​ເໜີ​ຜົນ​ທີ່​ລວມ​ທັງ ຜົນ​ການກວດ​ກາ​ພາກ​ສະ​ໜາມ ແລະ ຜົນ​ການ​ທົດ​ລອງ​ທີ່​ດຳ​ເນີນ​ການ​ໃນ​ສະ​ໜາມ ແລະ ຫ້ອງ​ທົດ​ລອງ ເປັນ​ໄລ​ຍະ​ເວ​ລາ 3 ປີ ໃນ​ການ​ສຶກ​ສາ. ປັດ​ໄຈ​ວັດ​ແທກ​ເກື​ອບ​ທັງ​ໝົດ​ຂອງ​ນ້ຳ​ເປື້ອນ​ຈາກ​ສະ​ໜາມ​ຂີ້​ເຫຍື້ອ ແມ່ນ​ສູງກວ່າ​ຄ່າ​ມາດ​ຕະ​ຖານ ໂດຍ​ສະ​ເພາະ​ແມ່ນ ທາດ Cl, TDS, BOD5, and COD.  ສະ​ໜາ​ມບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອນົນ​ທະ​ບູ​ລີ ແລະ  ສະ​ໜາ​ມບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອດັງ​ກໍ ແມ່ນ​ມີ​ຄ່າ​ສູງ​ໃກ້​ຄຽງ​ກັນ​ໃນ​ບາງ​ຈຸດ ສ່ວນ ສະ​ໜາ​ມບຳ​ບັດ​ຂີ້​ເຫຍື້ອຫຼັກ 32 ແມ່ນ​ມີ​ຄ່າ​ຂ້ອນ​ຂ້າງ​ຕ່ຳ ເນື່ອງ​ຈາກ​ຄວາ​ມ​ໜາ​ຂອງ​ຊັ້ນ​ຂີ້​ເຫຍື້ອ​ຕ່ຳ ເມື່ອ​ທຽບ​ໃສ່​ອີກ​ສອງ​ສະ​ໜາມ​ຂີ້​ເຫຍື້ອນັ້ນ. ໃນ​ບັນ​ດາ​ປັດ​ໄຈ​ວັດ​ແທກ​ພື້ນ​ຖານ​ແມ່ນ​ມີ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ຕາມ​ລະ​ດູ​ການ​ເຊັ່ນ​ວ່າ​ມີ​ຄ່າ​ສູງ​ໃນ​ລະ​ດູແລ້ງ​ ແລະ ຕ່ຳ​ໃນ​ລະ​ດູ​ຝົນ ຍົກ​ເວັ້ນ​ຄ່າ​ວັດ​ແທກ​ຂອງ DO ແລະ ORP ທີ່​ມີ​ຄ່າ​ສູງ​ໃນ​ຊ້ວງ​ລະ​ດູ​ຝົນ, ແລະ ມີ​ຄ່າ​ກົງ​ກັນ​ຂ້າມ​ໃນ​​ຕົວ​ຢ່າງນ້ຳ​ໃຕ້​ດິນ. ​ນອກນີ້ ໃນບາງ​ໂລ​ຫະ​ໜັກ​ກໍ່​ມີ​ການ​ປ່ຽນ​ແປງ​ຄ່າ​ຄວາມ​ເຂັ້ມ​ຂຸ້ນ​ຕາມ​ລະ​ດູ​ການ ເຊີ່ງ​ມີ​ທາດ As, Pb, Cd, Cr ແລະ Zn. ໂດຍ​ລວມ​ແລ້ວ​ຄວາມ​ເຂັ້ມ​ຂູ້ນ​ຂອງ​ບັນ​ດາ​ປັດ​ໄຈ​ວັດ​ແທກ ແມ່ນ​ມີ​ການ​ເພີ່ມ​ຂື້ນ​ສຳ​ຫຼັບ​​ປັດ​ໄຈພື້ນ​ຖານ ແລະ ລຸດ​ລົງ​ສຳ​ຫຼັບ​ບັນ​ດາທາດ​ໂລ​ຫະ​ໜັກ.

Categories
ສາຍທຳມະຊາດ

Study on Major Construction Problems Influencing Building Construction Quality in Lao. PDR. Case Study in Central Provinces

ສຸກທະວີ ຂັນຕຣີ (Soukthavy KHANTRY)1 ບຸນຖະໄຫວ ແກ້ວປັນຍາ (Bounthavay KEOPANYA)2 1 ອາຈານ ສາຂາວິທະຍາການອາຄານ ຄະນະສະຖາປັດຕະຍະກໍາສາດ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ. 2 ຮອງສາດສະດາຈານ ສາຂາວິທະຍາການອາຄານ ຄະນະສະຖາປັດຕະຍະກໍາສາດ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ.

Abstract

This study investigates the main problems related to the quality of current construction projects in the Lao PDR and suggests solution to these problems. The study focuses on four fundamental factors which can lead to the successful construction with the achievable objectives: 1) architectural designs of buildings and monitoring quality standards, 2) the materials, equipment, and machinery, 3) the skills and capacity of human resources and 4) the management of the implementation.

    The study suggests that there are ten problem that are consistently seen in construction projects in the Lao PDR. 1) construction companies often don’t have secured finances to complete projects and 2) there is sometimes a lack of financial accountability in projects. 3) There is a problem about the level of knowledge and skill to be able to handle large-scale projects. 4) Qualifies people are often allocated to incorrect positions (e.g. electrical engineers are given the work of mechanical engineers). 5) There is a lack of skilled or qualifies workers 6) Inadequate construction engineers and experts in Lao PDR. 7) Lack of adequate construction materials testing before they are use and 8) low standard materials 9) low standard of monitoring the use of construction materials and 10) the ignorance of the monitoring of the quality standards implementation. Overall, our findings suggest that the issue of Human Resources is the most important factor with the overall mean score of 3.54 covering 50% of projects reporting the problems with the mean scores bigger than 3.5. The least important factor is relating to architectural designs of buildings and monitoring quality standards with the overall mean score of 3.3 covering 10% of the projects reporting problems with the overall mean score of the problem bigger than 3.5.

    In summary, these problems are mainly related to the contracting company conditions such as a lack of financial accountability, less experience to manage the implementation of large-scale projects and a lack of a strict monitoring system of quality standards. In order to improve the quality and standards of the construction projects in the Lao PDR, these is an urgent need for better cooperation and dialogue between construction companies, architectural and design consultants and related state agencies.